معرفی کتاب اختناق ایران :

کتاب اختناق ایران کتابی ست نوشته ی مورگان شوستر که در ایران توسط حسن افشار ترجمه و به چاپ و نشر رسیده است.

این کتاب به قصه دیپلماسی اروپایی و دسیسه‌بازی شرقی می‌پردازد که باعث سلب حقوق ملی دوازده میلیون مسلمان شد.

مورگان شوستر در سال 1911 رئیس کل خزانه داری ایران بودحضور او و اقدامات اصلاحی که انجام داد، مخالفت روسیه و انگلستان را برانگیخت و دولت روسیه ایران را به حمله نظامی تهدید کرد. در حقیقت خروج شوستر از ایران، یکی از موارد اصلی اولتیماتوم روسیه بود. مورگان شوستر وقتی از ایران به دیارش بازگشت در عرض هشت ماه تمام خاطراتش را نوشت و حاصل ان شد کتاب زیبا و محبوب اختناق ایران…

بخشی از کتاب اختناق ایران :

با وجود توفیق درخشان ملّیون در عزل و تبعید محمدعلی‌میرزا پس از بارها عدول از قول وقرار مراعات قانون اساسی و حقوق ملت، احتمال این‌که ایران بتواند همه مشکلاتش را پشت سر بگذارد و صاحب دولت باثبات و بسامانی شود بسیار ضعیف به نظر می‌رسید. این دولت باید هم احترام و حمایت اکثریت ملت را به دست می‌آورد و هم هر بهانه معقولی را برای مداخله قدرت‌های به‌اصطلاح دوست خود در امور داخلی‌اش از آن‌ها می‌گرفت، قدرت‌هایی که مدعی برخورداری از منافع ویژه در ایران بودند. مدیریت عمومی دولت در عهد شاهان گذشته ــ و مهم‌تر از همه ادارات مالی آن ــ به‌قدری آشفته و ورشکسته بود که ایران نه در خارج و نه در نزد مردم خود اعتبار نداشت و برای خروج از ورطه هرج ومرج و فساد اداری که گریبانگیرش شده بود نیاز به نهایت ازخودگذشتگی و میهن‌پرستی طبقات آگاهش داشت. مشکلات داخلی به‌تنهایی کافی بود تا امید موفقیت را کمابیش به صفر برساند. اما در کنار آن، دشمنی بی‌پرده دولت روس و بیمناکی به همان اندازه زیان‌آور دولت انگلیس هم که دست روس‌ها را در مانع‌تراشی علنی برای حکومت مشروطه باز می‌گذاشت جای خود را داشت. ازاین‌رو دولت مشروطه نوپا از همان ابتدا غیرعادی‌ترین و نامتعارف‌ترین روابط را با بعضی دولت‌های دیگر پیدا کرد و این روابط به دولت ایران، به‌رغم حق استقلالش، تحمیل شده بود.

در ایران هر حکومتی بر سر کار بود گرسنگان در ولایات باید مالیاتی را می‌پرداختند که دیناری از آن خرج خود ایشان نمی‌شد. اینان همیشه قربانی دزدان سرگردنه بودند، خواه به معنی حقیقی و خواه در معنای مجازی، یعنی مقامات دولتی که تقدیر بر سرنوشت آن‌ها مسلطشان کرده بود. مردم آگاهی زیادی نداشتند و تکالیفی را که مشروطیت بر دوش آن‌ها می‌گذاشت و مسئولیتی را که در دولت‌های آزاد مردم‌سالار به مردم سپرده می‌شود نمی‌دانستند. اما فوری‌ترین خطر این بود که تا می‌خواستند برای درک این مقولات آموزش ببینند کشور از دست رفته بود. بنابراین سنگین‌ترین مسئولیت را ایرانیان آگاه و روشنفکری داشتند که در این ۱۸ ماهِ بعد از برکناری شاه سابق به سمت‌های دارای قدرت و نفوذ در حکومت جدید رسیدند. ولی به طور طبیعی این جماعت نیز با پیروی از سنت پیشینیان‌شان مناصب خود را در وهلهٔ نخست خرج ترقی خویش کردند و سپرده‌ای برای تأمین منافع سپرده‌گذاران پنداشتند.

گفتیم که روس‌ها نیروهای زیادی به شمال ایران فرستاده بودند، اگرچه هر دو دولت روس و انگلیس اعلام کرده بودند هر زمان که دیگر نیازی به آن‌ها «برای حفظ حقوق و اموال بیگانگان از احتمال خطر» نباشد بی‌درنگ خارجشان می‌کنند.

از یک سو حضور این نیروها و از سوی دیگر آشوب‌های محلی که در ایران همیشه پیامد وقایع سیاسی از قبیل رویدادهای چهار سال گذشته این کشور بوده است مشکلات تازه و فزاینده‌ای برای دولت مشروطه به وجود آورد. در سپتامبر ۱۹۰۹/شهریور ۱۲۸۸ رحیم‌خان، راهزن مشهور، به شهر اردبیل در شمال ایران تاخت. روس‌ها این را بهانه کردند و سربازان بیش‌تری به ایران فرستادند و عقب‌نشینی موعود نیروهای خود را از قزوین به تعویق انداختند. دولت ایران ناچار شد مبالغ زیادی صرف تجهیز نیرو برای تعقیب او کند، ولی در ۲۴ ژانویه ۳/۱۹۱۰ بهمن ۱۲۸۸ او در محاصره این نیرو که فرماندهی‌اش را یفرم‌خان بر عهده داشت تنها راه فرار را عبور از مرز روسیه دید. دولت روس با تخلف آشکار از ماده ۱۴ عهدنامه ترکمانچای به او امان داد و رحیم‌خان در روسیه ماند تا ژانویهٔ ۱۹۱۱/دی ۱۲۸۹ که دوباره به تبریز برگشت و هزینه و مشکلات دیگری روی دست دولت مشروطه گذاشت.

مشخصات کتاب اختناق ایران :

نویسنده : مورگان شوستر

مترجم : حسن افشار

انتشارات : نشر ماهی

تعداد صفحات : 326 صفحه

دانلود فایل ها